Czy znacie najwybitniejszych współczesnych polskich biologów, którzy poświęcili swoje życie badaniu środowiska i poszukiwaniu sposobów ochrony ekologii? Jednym z nich we współczesnej Polsce jest Stanisław Rakusa-Suszczewski, który przeniósł nauki o środowisku i organizmach żywych na zupełnie nowy poziom. W naszym artykule na warsaw-name.eu opowiemy o życiu i największych osiągnięciach naukowych wybitnego mieszkańca Warszawy Stanisława Rakusa-Suszczewskiego.
Stanisław Rakusa-Suszczewski: od czego zaczynał wybitny biolog?
Stanisław Rakusa-Suszczewski urodził się 11 lutego 1938 w Warszawie. W ciągu swojego życia otrzymał wiele nagród i osiągnięć: jest profesorem nauk przyrodniczych, wybitnym polskim biologiem współczesności, jedynym w kraju założycielem Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego, który znajduje się na Wyspie Króla Jerzego na Antarktydzie Zachodniej, a także jednym z założycieli polskiego programu polarnego, wybitnym oceanologiem i członkiem Polskiej Akademii Nauk.
Swoje pierwsze poważne osiągnięcia Stanisław Rakusa-Suszczewski uzyskał już w 1961 roku. Następnie ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim i uzyskał tytuł magistra hydrobiologii. Należy zauważyć, że w tym czasie w Polsce specjalistów od hydrobiologii można było policzyć na palcach jednej ręki. Po ukończeniu szkolenia przyszły naukowiec pracował na Katedrze Hydrobiologii, gdzie od razu pokazał swoje umiejętności, wiedzę i niekończące się pragnienie poznania świata. Rok później, w 1962, Stanisław wyjechał do Brazylii, gdzie przez rok odbywał staż w Instytucie Oceanologii Uniwersytetu w São Paulo.
Jednak za granicą przyszły naukowiec nie planował swojej działalności, więc wrócił do rodzinnej Warszawy i rozpoczął pracę w Morskim Instytucie Rybackim. W czasie pracy pracował jednocześnie nad pracą doktorską na Wydziale Oceanografii i Rybactwa Morskiego Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie. Stanisław z powodzeniem obronił pracę magisterską w 1968 roku i wtedy zrozumiał, na czym polega jego przeznaczenie.
Habilitowanym doktorem, czyli posiadaczem drugiego stopnia naukowego, został Stanisław w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. W tym instytucie naukowiec pracował przez prawie dekadę. Aktywnie uczestniczył w różnych wyprawach arktycznych i stał się pierwszym Polakiem, który uczestniczył w wyprawach na stacji „Mołodiożnaja” i „McMurdo”. W 1975 Stanisław po raz kolejny zmienił stanowisko pracy i rozpoczął pracę w Instytucie Ekologii Polskiej Akademii Nauk.
W tym czasie nazwisko Stanisława Rakusa-Suszczewskiego stało się znane wśród naukowców z całego świata: w latach 1976-77 Stanisław był inicjatorem utworzenia stacji antarktycznej, a następnie szefem ekspedycji Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego
Stanisław Rakusa-Suszczewski jest pierwszym naukowcem z Warszawy, który odkrył swoją stację antarktyczną, której działalność odgrywa ważną rolę w rozwoju nauki i nowoczesnych technologii.
Profesor nauk przyrodniczych: jakie szczyty osiągnął słynny naukowiec?
Po udanym odkryciu stacji antarktycznej Stanisław Rakusa-Suszczewski otrzymał tytuł profesora nauk przyrodniczych. Jego badania naukowe obejmowały biologię mórz polarnych, a także fizjologię i ekologię organizmów morskich.
W 1992 roku dzięki staraniom Stanisława w Instytucie Ekologii Polskiej Akademii Nauk powstał osobny wydział – Zakład Biologii Antarktyki Polskiej Akademii Nauk. Do 2005 roku Rakusa-Suszczewski kierował tym zakładem, a następnie został stałym przedstawicielem Polskiej Akademii Nauk.
W tym czasie Stanisław miał już 67 lat, ale nie zaprzestał działalności naukowej: po przejściu na emeryturę naukowiec tłumaczył książki historyczne, a mianowicie starożytne pamiętniki wypraw polarnych.
Jego wielki wkład w rozwój nauki i badań doceniono także na świecie. W 2001 roku Stanisław podpisał umowę pomiędzy Zakładem Biologii Antarktyki Polskiej Akademii Nauk i Narodowym Centrum Nauki Antarktycznej Ukrainy o współpracy naukowej i logistycznej na Antarktydzie. To pozwoliło mu rozszerzyć możliwości badawcze i zachęcić jeszcze większą liczbę naukowców do współpracy.
Nagrody i międzynarodowe uznanie
W 2004 roku Stanisław Rakusa-Suszczewski został członkiem Polskiej Akademii Nauk, od 2020 roku uważany jest za członka korespondenta organizacji. Ponadto Stanisław kieruje Towarzystwem Naukowym Warszawskim, jest wiceprzewodniczącym Wydziału II Nauk Biologicznych PAN.
Tytuł doktora honoris causa Stanisław otrzymał także za granicą, m.in. przyznała mu tytuł Rosyjska Akademia Nauk. W 2013 roku Ukraińska Akademia Nauk przyznała Stanisławowi Rakusowi-Suszczewskiemu tytuł doktora honoris causa.
Ponadto Stanisław Rakusa-Suszczewski jest posiadaczem tytułu doktora honoris causa, Krzyża Kawalerskiego i Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski, zdobywcą medalu Antarctic Medal Departamentu Obrony USA, laureatem medalu Ramon Cahala Akademii Nauk Hiszpanii. Za wzmocnienie międzynarodowej pozycji Polski minister spraw zagranicznych RP przyznał Stanisławowi Rakusowi-Suszczewskiemu honorowe wyróżnienie i jeden z najbardziej prestiżowych tytułów współczesnych – „Bene Merito”.
Przylądek Rakusa i Zatoka Suszczewskiego, która znajduje się na Wyspie Króla Jerzego, została również nazwana imieniem wybitnego naukowca.
Stacji Antarktyczna im. H.Arctowskiego – największe osiągnięcie Stanisława Rakusa-Suszczewskiego
Stacja im. H. Arctowskiego — Polska naukowo-badawcza Stacja Antarktyczna na Wyspie Króla Jerzego w archipelagu Szetlandów Południowych. Stacja Arctowskiego uruchomiona w lutym 1977 roku, zajmuje się nią w całości Instytut Biochemii i Biofizyki PAN Zakład Biologii Antarktyki i głównymi kierunkami badawczymi placówki są oceanografia, geologia, geomorfologia, glacjologia, meteorologia, klimatologia, sejsmologia, magnetyzm oraz ekologia.
Henryk Arctowski – naukowiec, Polski badacz Antarktyki, to na jego cześć nazwano wyjątkową stację Stanisława Rakusa-Suszczewskiego.
Jest to jedyna stacja na Antarktydzie, która działa nieprzerwanie od 1977 roku. Działalność stacji jest niezwykle owocna i postępowa: przyczynia się do rozwoju podstawowych badań w dziedzinie rybołówstwa, ochrony żywych zasobów Antarktyki, a także wielu innych badań, które mają duży wpływ na rozwój współczesnej nauki.
Osobliwości stacji Arctowskiego
Stacja Arctowskiego jest również dostępna dla zwiedzających zainteresowanych badaniami naukowymi. Jest to jedna z najczęściej odwiedzanych stacji naukowych na Antarktydzie, do której każdy może się dostać. Plaże stacji zawierają dużą liczbę kości wielorybów, które są uważane za lokalne relikty. Nierzadko można spotkać wiadomości o tym, jak Stacja im. Henryka Arctowskiego zaprasza chętnych do udziału w wyprawach badawczych. W ten sposób każdy może zostać uczestnikiem nowego odkrycia. Często zwykli kucharze, mechanicy lub elektrycy są również zapraszani do pracy na stacji. Należy pamiętać, że jest to jedyna stacja naukowa na świecie, która zaprasza odwiedzających w każdej chwili.
Osobliwością stacji im. H.Arctowskiego jest również to, że jest to całoroczna instytucja badawcza. Pracuje nieprzerwanie pod kierownictwem Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk. Stacja jest również wykorzystywana do badań naukowych przez naukowców z całego świata. Odległość stacji od Polski wynosi ponad czternaście tysięcy kilometrów.
